Boqortooyada Midowday (UK) waa in ay cunaqabatayn ku soo rogtaa xukuumadda Israa’iil iyo wasiiradeeda oo ay qaadaan tillaabooyin ay kaga hortagayaan oo ay ciqaabayaan xasuuqa Gaza, sida ku cad warqad ay saxeexeen in ka badan 800 oo qareeno ah, aqoonyahanno iyo garsoorayaal hore.
Warqadda furan ee loo diray Ra’iisul Wasaare Keir Starmer Isniintii ayaa ugu baaqday dowladda Ingiriiska inay qaado tallaabo la taaban karo oo lagu joojinayo “xadgudubyada halista ah ee sharciga caalamiga ah” ee ay geysanayso Israa’iil.
“Xasuus ayaa lagu hayaa Gaza,” ayaa lagu yiri warqadda, iyada oo intaa ku dartay in dambiyo dagaal, dambiyo ka dhan ah aadanaha, iyo xadgudubyo halis ah oo ka dhan ah sharciga caalamiga ah ee bini’aadantinimada ay sidoo kale dhacayaan.
Waxay ku booriyeen Raysalwasaare Starmer inuu si degdeg ah uga jawaabo “tallaabo degdeg ah oo go’aan leh ayaa loo baahan yahay si looga hortago burburinta dadka Falastiiniyiinta ee Gaza.” Warqaddu waxay soo xigatay war uu dhawaan bixiyay wasiirka maaliyadda ee Israa’iil Bezalel Smotrich, kaas oo muujiyay rabitaanka Israa’iil ee ah “in ay la wareegto dhammaan dhulka marinka [Gaza]”.
Warqadda oo ay ku saxeexan yihiin dad sarsare oo xagga sharciga ah oo ay ku jiraan maxkamad sare oo hore iyo garsoorayaal maxkamadda racfaanka ah, ayaa lagu xusay hadal ay dhawaan soo saareen hoggaamiyeyaasha UK, France iyo Canada in dhibaatada Gaza ay tahay “mid aan loo dulqaadan karin”, iyagoo soo dhaweeyay hadalka soo daahay ee muujinaya in dawladuhu ay diyaar u yihiin inay tallaabo qaadaan.
Warqaddu waxay ugu baaqday dawladda Ingiriiska inay u hoggaansanto waajibaadkeeda aasaasiga ah ee sharciga caalamiga ah oo ay isticmaasho dhammaan hababka la heli karo si loo xaqiijiyo xabbad-joojin degdeg ah oo shuruud la’aan ah ee Gaza iyo in la hubiyo in si degdeg ah, shuruud la’aan ah iyo dib-u-soo-celinta gargaarka” Falastiiniyiinta.
Si taas loo gaaro, waxay ugu baaqday dowladda in ay cunaqabatayn ku soo rogto wasiirrada xukuumadda Israa’iil iyo shakhsiyaadka kale ee rayidka ah iyo militariga “ee looga shakisan yahay in ay ku lug leeyihiin dhaqannada aan sharciga ahayn”, iyo in ay dib u eegis ku sameeyaan xiriirka ganacsi ee Israa’iil, soo rogaan cunaqabatayn ganacsi, iyo iskaashiga dhow ee UK iyo Israel.
UK ayaa hakisay wada xaajoodka heshiis ganacsi oo cusub oo ay la gashay Israa’iil todobaadkii hore.
Warqadda ayaa sidoo kale loogu baaqay UK inay xaqiijiso inay u hoggaansami doonto waajibaadkeeda ah inay fuliso waaran qabasho oo ay soo saartay Maxkamadda Dambiyada Caalamiga ah (ICC) ee la xiriirta falalka Israel ee Gaza.
Maxkamadda ICC ayaa soo saartay amar lagu soo xirayo Ra’iisul Wasaare Benjamin Netanyahu iyo Wasiirkiisii hore ee Gaashaandhigga Yoav Gallant oo lagu eedeeyay dambiyo dagaal iyo dambiyo ka dhan ah bini’aadantinimada oo ka dhacay Gaza, iyadoo sidoo kale dalkaasi uu wajahayo kiis xasuuq ah oo ka socda Maxkamadda Caalamiga ah ee Cadaaladda (ICJ) ee dambiyada dagaal ee ka dhanka ah dadka rayidka ah.
Saxiixayaasha ayaa sheegay in “jebinta aan joogsiga lahayn ee Israa’iil ee sharciga caalamiga ah” ay khatar ku tahay “mustaqbalka ku dhaqanka sharuucda caalamiga ah laftiisa”.
Dagaalka Israa’iil ee Gaza waxa lagu xasuuqay 61,700 falastiiniyiin ah, waxaana ku dhaawacmay 123,129, sida ay sheegtay Wasaaradda Caafimaadka ee Gaza. Iyadoo kumannaan kun oo kale lagu la’yahay burburka guryaha hoostooda loona maleynayo inay dhinteen.
Xafiiska Shabakada Allbanaadir.com
Muqdisho Somalia
Allbanaadir@live.com
