Golaha Amniga iyo Difaaca qaranka Suudaan oo kulan aan caadi ahayn maanta yeesheen ayaa waxa ay dowladda Imaaraadka ugu aqoonsadeen dowlad Cadow ah, waxa ay jareen xiriirkii kale dhexeeyay
Waxay sidoo kale xireen safaaradii Imaaraadka ee Sudan si la mid ah waxay u yeerteen safiirkoodii ka fadhiyey Imaaraadka
Tilaabadaan ayaa ka dambaysay markii Kooxda RSF ay weeraro khasaare dhaliyay ku qaaday magaaladda Port Sudan oo ah caasimadda KMG ah ee dalkaasi.
Sudan ayaa ku eedeysay Imaaraadka iney taageero dhaqaale iyo hub siiso kooxda falaagada RSF ee dagaalka kula jirta dowlada Sudan kuwaasoo dhowaan laga saaray caasimada dalkaas ka dib dagaalo socday dhowr sano oo dad badan lagu laayey.
Dhinaca kale, Maxkamadda Caddaaladda Caalamiga ah (International Court of Justice – ICJ) oo fadhigeedu yahay magaalada Hague ee dalka Netherlands, ayaa ku dhawaaqday go’aan ay ku sheegtay in aysan lahayn awood sharciyeed (jurisdiction) si ay u dhageysato dacwad uu dalka Sudan ka gudbiyay Imaaraadka Carabta (UAE).
Sudan waxay ku eedeysay Imaaraadka inuu si dadban ama si toos ah u taageeray ciidamada RSF (Rapid Support Forces), kuwaas oo lagu eedeeyay inay ka wadaan falal xasuuq ah, dembiyo dagaal iyo dembiyo ka dhan ah bini’aadantinimada gudaha Sudan, gaar ahaan gobolka Darfur.
Sudan waxay dalbatay in Maxkamaddu dhageysato dacwadda oo ay baarto kaalinta la tuhunsan yahay ee Imaaraadka. Hase yeeshee, Maxkamaddu waxay sheegtay in aysan haysanin awood ay ku gasho arrintan, maadaama aysan jirin heshiis ama xaalad sharciyeed oo maxkamadda u oggolaaneysa inay dhexdhexaad ka noqoto muranka labada dal.
Garsoore Abdulqawi Ahmed Yusuf oo kasoo jeeda Soomaaliya wuxuu si adag u dhaliilay go’aankaas. Wuxuu ku sheegay aragtidiisa ka duwan (dissenting opinion) in:
- Maxkamaddu ay leedahay awood ay ku dhageysan karto kiiskan, maadaama eedeymuhu khuseeyaan xadgudubyo ka dhan ah xeerarka caalamiga ah sida Xeerka Xasuuqa (Genocide Convention).
- In loo baahan yahay in maxkamaddu ka jawaabto baaqyada caddaaladeed ee la xiriira dembiyada halista ah, halkii ay ka eegi lahayd arrimaha si xadidan oo farsamo ah.
- In shacab badan oo Sudanese ah ay u baahan yihiin in la maqlo codkooda, isla markaana ay helaan fursad caddaalad ah.
Garsoore Abdulqawi wuxuu ka digay in go’aanka maxkamaddu uu noqon karo mid hoos u dhigaya sumcadda iyo kalsoonida lagu qabo Maxkamadda Caddaaladda Caalamiga ah, gaar ahaan marka la eego doorkeeda difaaca xuquuqda aadanaha iyo la dagaallanka dambiyada culus sida xasuuqa.
